#440 na kioscima

2.5.2008.

Bojan Vasić  

Danas je bitno meso


***

volim zaslepljenost

zvuk mašina

i radove

na kanalizaciji

barake oblepljene

pornografijom

miris crnog luka

pomoću reči

ludilo

ne mogu da opišem

ni sebe

ni nezainteresovanost krošnji

koja šušti nad nama

to pokretanje listova je više

bezumno

uglavnom otrcano

i zeleno kao metafora

za život

ipak

drago mi je

što ne mogu da sasvim dodirnem

stvarnost

recimo dalekovoda

elektrone dok

kao jato pirana

odmiču nekud nizvodno

***

za nasipom ne moraju da postoje

baš oblak

ili predratna

rumunska kuća

sva stvarnost je

jednostavna i trošna

sazidana

od belog naboja

vodene pare

naravno da u tkivu osećam

nanose njenih činjenica

nikotin

naftne mrlje

pogrešne ishrane

svestan sam promuklosti

jezika poezije

toga da su danas nevidljivi

tek krtice

trulež

i podzemni život bilja

dok prelazim nasip

iz napukle kore vida

ipak uspevaju da izlete

nekakvi insekti

sivi

i nimalo nalik na anđele

sasvim bezazleno se upuštaju

u neizvesnost kretanja

naizmenično se pritom stapajući sa vetrom

i zracima

sa mojim odrazom

dole na reci

***

komšijski pas

mlazom tople svetlosti

zapišava sneg

oko sušare

tata raspiruje panj

i ne primećujući ga

nastavlja da telom osluškuje

pravac promaje

posmatra zrenje mesa

dok udiše vidik

atara

čestice seoske stvarnosti

lepe mu se za alveole

uplovljavaju duboko

u njega

možda žali za istorijom

za prisustvom nečeg bitnog

imenicama koje su sada samo

glasovi

kosti nato projektila

rasute negde

u belini oranica

verovatno ću i sam

za koju godinu

biti tako urušen i miran

kao on

pomislim

dok mu se

odlazeći na autobus

javljam

jedva primetnim pokretom

desne ruke

***

potrebno je

zaklati svinju

upotrebiti smrt

ali ne kao pojam

već onu što se zariva

duboko u grlo

prestrašenog

nimalo lirskog objekta

nije potrebno svoje

doživljene ili odsanjane

trenutke

zgrušavati u opisane

kapljice krvi

na komšijinim prstima

stisnutim oko noža

biti ushićen tim

pomalo poslovnim blistanjem

njihove pripravnosti

potrebni su naravno

i lokalnost

decembarskih oranica

nebo

sve ono što staje

i nestaje

iz vetrom razbijenog

pogleda

bilo kakve

bar i tanke cipele

oslonca u kojima se

stopala mrznu

od prividnog beskraja

sagledanog

ne metafore

jer

danas je bitno meso

***

to nisu samo reči

to banalno unošenje

džakova kupusa

crnica ispod noktiju

i jesen

koja se lepi za čizme

ono tuširanje

potom

zaista spira umor

mlaz je opipljiv

i mek kao bilo šta

dok uvire u jezik

on je toplo sećanje

na dodir

ili tečna raspupelost

tkiva

sasvim sam siguran

da na svoj tih

neprevodivi način

postoje kamenac

ulomljene pločice

sapun

i potmuli odjek

vode

u ponovnom čitanju

šuštanje ovih frikativa

***

glave su naravno

teške

onima oko kazana

misli obične i mutne

od tek ispečene rakije

pomešane sa pivom

iskre

sedih vulgarnosti

tek povremeno izlete

iz alkoholom

ražarenih usta

duša uzavrele smese

kondenzuje se

u tanak providni mlaz

u oštar miris

smisla

danas udahnutog vazduha

mogao bih to vrenje

da uporedim

i sa nastankom pesme

ispevam esej

ali kažem samo

noć je prazna

jednostavna

čuju se kašalj

i vatra

toplina sjaja dok pucketa

po koži

***

svesnost je micanje

senki

krošnje prepuštene vetru

ili sam vetar

jedan od onih listova

palih u blato

ne znam

u sebi razaznajem tek

kruženje hrane

i zvuk automobila

prolaznost

odbleske predgrađa

čini se da osećam stvari

sasvim prikladne

svojim godinama

želje

apatiju novembra

sve ono što se

i inače oseća dok ti

jesen sipi u lice

a podne je

i glatka modrina mesa

bridi ispod noktiju

***

pogled se

ne pruža daleko

dopire tek do puta

do nečeg neodređenog

što za trenutak blesne

u svesti

traktorskih vrata

i produži dalje

nejasan mu je smeh

komšijske dece

veselost kojom preskaču

ogradu stiha

ne obazirući se pritom mnogo

na koncepciju pesme

povike roditelja

ne shvata suštinu glatkih

otvrdlih zrna pasulja

pomoću kojih april izgovara

klijanje

pogled

ne traje dugo

čim sazri

žuti i pada

pod plug treptaja

postaje novi

tanki sloj sećanja

zemlja

usložena plodnost

njenog besmisla

Bojan Vasić (1985., Banatsko Novo Selo) uređuje studentski časopis za književnost Znak pri Filološkom fakultetu u Beogradu. Objavljivao u Povelji. Vasićev nešto stariji pančevački kolega Dejan Čančarević objavio je nedavno knjigu 1871, podnaslovljenu upečatljivom (pseudo)poetičkom odrednicom: [narativnost.patriotizam]. Gore otisnuti tekstovi mogli bi, uz to što s Čančarevićevim dijele izlomljen, telegrafirani ritam izgrađen na prebacivanju i opkoračenju te neke tematsko/motivske sklopove po(d)nijeti i jednu slobodnu parafrazu, podnaslov: fragmetarnost.lirizam. Dominanta izražajne funkcije nad prikazivačkom, usmjerenost na pošiljaoca poruke (kojoj, doduše, ne nedostaje metajezičnih refleksija o kodu) umjesto na ‘’predmete i stanja stvari’’ aktivira se, prije svega, na razini lirskog fragmenta i njegovih nizova i invarijanti, dok je narativ upotrijebljen kao labavi, tek naznačeni okvir koji sugerira spore ritmove povijesnog ‘’dugog trajanja’’ i vječnog vračanja istog. Na planu samopromišljanja teksta i njegova medija svijest o promuklost/jezika poezije nadovezuje se na spoznaju o hipertransparenciji moderne komunikacije u kojoj ništa više nije nevidljivo, tek krtice / trulež/i podzemni život bilja. Oslobodimo li gore navedeni iskaz bremena eventualne naivne ukotvljenosti u mirnoj luci logocentrizma, on nas uvodi u post-ideološko stanje “prosvijećene krive svijesti” koja se, možda snažnije nego bilo gdje drugdje, manifestira upravo u odnosu prema jeziku. Stvarnost koja je jednostavna i trošna uokviruje i provodni motiv relacioniranja urbanog i ruralnog, pri čemu se grad čita i piše kao jedinstvo višeg reda, sustav koji se emancipirao od kaosa i nije podložan ludilu, prostor je djelovanja različitih strategija kojima vlastitim taktikama, možda slobodnim situacionističkim Derive, pokušava doskočiti pojedinac. Priroda, (anti)rusoovska i relacionirana s urbanim, jest ta koja se, u ovoj “tehniciziranoj” perspektivi odaje kao nezainteresirana i bezumna, banalna, u krajnjoj konzekvenci i usloženo besmislena, smještena na nižem stupnju realnosti. Ruralni je krajolik prezentiran još u domeni pastorale, ali njegova je pastoralnost ‘’pomaknuta’’, fundamentalno obilježena vlastitom ukorijenjenošću u neko drugo vrijeme i pritisnuta popudbinom naslijeđenih fantazmi, prije svega specifičnom žali za istorijom/za prisustvom nečeg bitnog. Isti taj ruralni krajolik kojim pred klanje tumaraju svinje kao prestrašeni/nimalo lirski objekti, udomljuje svojevrsnu patologiju lokalnosti, komšijsku solidarnost-prema-smrti koja, uhvaćena na komšijinim prstima/stisnutim oko noža uz ushit tim pomalo poslovnim blistanjem/njihove pripravnosti može poslužiti kao izvrsna metafora posljednjeg, u pravom smislu lokalnog rata. (Marko Pogačar)

preuzmi
pdf