Buick Rwanda Dylan

Buick Riviera Gorana Rušinovića u produkciji Propeler Filma iz Zagreba osvojio je Srce Sarajeva, najprestižniju nagradu Sarajevo Film Festivala 2008. Film je u premijerno prikazan na ovogodišnjem festivalu u Puli, gdje je i nagrađen za najbolji scenarij, a iz Sarajeva odlazi kao višestruki pobednik. Nagradu za najbolju glavnu mušku ulogu podelili su Slavko Štimac i Leon Lučev, a film je dobio i nagradu filmske kritike FIPRESCI. Izgleda da je ove godine ostvaren istorijski uspeh u Sarajevu, jer su prvi put dva glumca podelila nagradu. Žiri festivala, u sastavu  Nuri Bilge Ceylan, Hugh Hudson, Marija Škaričić, Michael Weber i Deborah Young jednoglasno je odlučio da hrvatski film dobije ovo najveće festivalsko priznanje.

Inače, Buick Riviera priča je o Srbinu i Bošnjaku iz Bosne, čije su sudbine isprepletene usamljeničkim životom u SAD-u, a radnja filma kulminira u psihološkoj raspravi oko jednog starog automobila (Buick). Scenario je pisan prema istoimenoj knjizi Miljenka Jergovića, rođenog Sarajlije koji danas živi u Zagrebu. Etničke razmirice koje još uvek postoje dolaze do izražaja tokom samo jednog dana. Ova vešto skrojena umetnička niskobudžetna psihološka drama dešava se usred nedođije u Americi a postepeno prerasta u nemilosrdnu igru reči. Realistično i nestvarno ovaj film je drama i road movie i čini Buick Rivieru jednim opipljivo vizuelno snažnim sinematičnim delom. Beskrajna belina zimskog pejsaža predstavlja usamljenost i otuđenost koju Hasan oseća u SAD-u, što daje snažan vizuelni efekat kontrasta sa Hasanovim sećanjem na (krvavi) rat u Bosni. Takođe je tu Srbin – predator koji vešto preuzima kontrolu nad Hasanom. 

Specijalna nagrada žirija otišla je austrijskom filmu Mart Klausa Handla, priči o samoubistvu trojice mladića koje potresa jedno malo tirolsko selo. Srce Sarajeva za najbolju glumicu dobila je Ayci Damgaci za autobiografsku ulogu u filmu Moj Marlon i Brando. Film prati njenu ljubavnu priču s kurdskim glumcem iz Iraka i potresno putovanje u njegovu domovinu u kojoj je rat. Srce Sarajeva za najbolji kratki film dodeljen je animiranoj Toleranciji Ivana Ramadana iz BiH o Bosancu koji se budi na kraju ledenog doba. Ovo je prvi samostalni bosanski kratki animirani ?lm napravljen tehnikom 3D animacije, i nagrađen FIPRESCI žirijem. Najbolji dokumentarni film je bugarski Koridor br. 8 Borisa Despodova, priča o ljudima iz Bugarske, Makedonije i Albanije koje povezuje drum. Posebno priznanje Srce Sarajeva dobila je producent Cat Villiers, koja je poznata po radu na filmovima Ničija zemlja i Posle kiše, za?doprinos?filmskoj umetnosti i podršku razvoju Sarajevo Film Festivala. Takođe je nagrađen još jedan hrvatski film, dokumentarac Tri Gorana Devića. Dević je?dobio stipendiju EDN Talent za boravak u Solunu na Pitching radionici.

Sve o svemu ovogodišnji Sarajevo film festival nije prošao loše. Za razliku od velikih svetskih festivala na kojima su u centru zbivanja filmske zvezde, visokobudžetni film i razvikane nagrade, Sarajevo je jedno od mesta gde se najviše cene filmovi. Na festivalu, pored velikih svetskih imena filmske industrije, dominirao je turski film, kao i debitantni film Aide Begić Snijeg, film o životu na selu u posleratnoj Bosni. Takođe su dominirali hrvatski filmovi Kino Lika Dalibora Matanića i Iza stakla Zrinka Ogreste. Pored jednog srpskog žanrovskog filma Četvrti čovek Dejana Zečevića, uz ostale filmova iz regiona, takođe se na ovogodišnjem festivalu istakao slovenački film. I ako je  nedavno, u jednom TV intervjuu Jan Cvitkovič na pitanje može li nešto reći o slovenskoj kinematografiji, odgovorio: “A, to vam više ne postoji”.

Što se tiče gostiju svetskih imena vredno je pomenuti Kevina Spaceyja, Mikea Leigha, Charlieja Kaufmana, Sharon Maguire, Branka Lustiga, te Terryja Georgea dobitnika više nagrada za filmove In the name of the father i Hotel Rwanda. Specijalni gost festivala bio je Todd Haynes, čiji su se filmovi prikazivali svakog dana festivala u programu “Tribute to”. Haynes je poznat po eksperimentalnim i gej filmovima. Jedan od njegovih najboljih filmova je Velvet Goldmine a najnoviji, film o Dylanu Nema me (I’m Not There), verovatno je najpoznatiji.